با گذشت چند هفته از تصرف شهرهای کابل و هرات توسط نیروهای طالبان، گزارشها نشان میدهند که نگرانی و وحشت درمورد وضعیت زنان این کشور بیمورد نبوده است. پس از انتقال قدرت در کابل از دولت غنی به طالبان، برخی، از جمله خود سران طالبان مدعی بودند که این گروه تغییر کرده و نگرانی بابت وضعیت زنان بیهوده است. طالبان گفته بود حقوق زنان احترام را رعایت خواهد کرد اما در چارچوب محدودیتهای اسلامی. تجربه هفتههای گذشته روشنتر کرده که این چارچوب به چه معناست؛ در دو هفته گذشته اغلب زنان هرات به سر کار نرفتهاند. طالبان گفته زنان موقتاً به دلایل «امنیتی» در خانه بمانند، اما این برای زنان زنگ خطر است و یادآور تجربه پیشین آنها از زندگی تحت سلطه طالبان.
در روزهای گذشته زنان افغانستان در برخی شهرها همچون کابل و هرات و نیمروز علیه طالبان و از دسترفتن حقوق خود تظاهرات کردند و با خشونت این گروه مواجه شدند. زنان در این تظاهرات برای برابری جنسیتی، کار و تحصیل، حضور در سیاست و آزادیهای زنان شعار دادند. روزنامه گاردین در گزارشی در این مورد، به نقل از یکی از زنان حاضر در این تظاهرات نوشته «آنها (طالبان) هنوز هرات را کامل تصرف نکرده بودند که به سر چهارراهها آمدند و گفتند زنان به خانه بروند.»
قانون دیگری که به طور غیررسمی سر برآورده است، این است که زنان برای حضور در فضای عمومی باید همراه مردی محرم باشند. گاردین به نقل از زن معترض دیگری شاغل در حوزه درمان نوشته که طالبان از زنان این حوزه خواسته بود به سر کار برگردند، اما او چون به تنهایی رفت و آمد میکرد از حضور در سرکار منع شده است. در عرصه آموزش نیز زمزمه شروع محدودیتها به گوش میرسد؛ وزیر جدید آموزش گفته است که زنان و مردان باید در دانشگاهها جدا باشند. زنان همچنین باید با اتوبوسهایی حمل و نقل کنند که شیشههای سیاه و پوشیده دارد و پردهای آنها را از راننده مرد جدا کند. آنها باید در میان کلاسهایشان در اطاق انتظار بنشینند. همچنین رنگ لباس دانشجویان و معلمان زن بایستی سیاه باشد. زنان و مردان باید کلاسهای جداگانه داشته باشند و اگر در کلاسی زیر ۱۵ زن وجود دارد باید زنان با پردهای از مردان جدا بنشینند. همینطور، معلمان و استادان نیز ترجیحاً از نظر جنسیتی تفکیک شوند و ایدهآل این است تمام زنان معلم زن داشته باشند. به مقامات آموزشی گفته شده که زنان به هیچعنوان نباید معلم مردان باشند، در حالی که در مواقعی که معلم زن در دسترس نیست مردان میتوانند به زنان درست بدهند. با این همه زنان افغانستان میگویند که به مبارزه ادامه خواهند داد و عقب نخواهند نشست. زنان افغانستانی در ایران نیز هفتههای گذشته طی تجمعاتی به بازگشت طالبان اعتراض کردند. با این وجود حمایتهای مستقیم و ضمنی کشورهای همسایه و قدرتهای منطقهای و جهانی از حاکمیت طالبان بر افغانستان ادامه دارد.
منبع: گاردین