مترجمان: نیمافاتح-دامون افضلی
امیدها دارد به یأس بدل میشود. بسیاری امید بسته بودند که بدترین بخش پاندمی تمام شده باشد، آنها علیرغم هشدارهایی مبنی بر این که زمستان امسال ممکن است تنبیهگرانه از آب در بیاید،از بازگشت به نوعی وضعیت شبهعادی لذت میبردند. حالا موارد ابتلا به کووید در سراسر اروپا در حال افزایش است. پس از افتی کوتاهمدت، میزان ابتلا در بریتانیا دوباره در حال افزایش است. سویهی جدید اُمیکرون که در آفریقای جنوبی شناسایی شده زنگ خطر را در سراسر جهان دارد به صدا درمیآورد.
در حال حاضر فهم محدودی از میزان تهدیدآفرینیِ این سویه داریم، هر چند سازمان بهداشت جهانی آن را به عنوان سویهای «نگرانکننده» دستهبندی کرده است. بیم آن میرود جهشهای متعددِ این سویه ـ۳۲ جهش بر روی شاخک پروتئینیاش که در حکم کلیدی است که برای بازکردن سلولهای بدن ما از آن استفاده میکندـ میتواند به این معنا باشد که آنتیبادیهای ناشی از عفونتهای قبلی یا واکسیناسیون ممکن است به خوبی با آن مقابله نکنند. دانشمندان همچنین در حال بررسی تعامل آن با جنبهی دیگری از سیستم ایمنی هستند: سلولهای T. اوجگیری موارد ابتلا در استان گاؤتنگ آفریقای جنوبی نگرانی دربارهی انتقالپذیری آن را افزایش داده است. دکتر هاپکینز، مشاور ارشد پزشکی سازمان امنیت سلامت بریتانیا، آن را «نگرانکنندهترین سویهای که دیدهایم» توصیف کرد، همزمان وزیر بهداشت هشدار داد: «اُمیکرون ممکن است بیشتر از سویهی دلتا انتقالپذیر باشد و واکسنهای کنونی چه بسا در برابر آن کمتر موثر باشند.
باید فوراً و در اسرع وقت اقدام کرد، حتی اگر نهایتاً غیرضروری بودن آن ثابت شود. ما به کرات شاهد بودهایم که اقدامات پیشگیرانه هزینههای اقتصادی و اجتماعی نسبتاً کمی دارد و به راحتی میتوان آنها را کاهش داد، در حالی که واکنشِ توام با تأخیر به قیمت جان انسانها تمام میشود و بر خطر لزوم محدودیتهای شدید میافزایدـ همانند زمستان گذشته! پرسش این است که چه اقداماتی مناسب است. هرچند بریتانیا و سایر کشورها پروازهای چندین کشورِ جنوب آفریقا را متوقف کردهاند، این سویه از این تمهیدات فراتر رفته است: بلژیک روز جمعه یک مورد را اعلام کرد. اسرائیل دستکم سه مورد را شناسایی کرده است. برخی عقیده دارند قطعکردن خطوط حملونقل چیزی نیست جز مجازات آفریقای جنوبی به دلیل تخصص و شفافیتاش در یافتن و افشای سویهای که ممکن است از جای دیگری سرچشمه گرفته باشد؛ به گمان آنها اگر این سویه در اروپا یا ایالات متحده ظاهر میشد، اقدامات سبکتر میبود.
اما در حالی که به تعلیق درآوردن سفرها نمیتواند جلوی گسترش این سویه را بگیرد، برخی معتقدند این کار ممکن است زمان گرانبهایی به ما بدهد، زمانی برای تزریق دُزهای بیشتر، ارتقای آگاهی عمومی و برقرار کردن اقدامات قویتر برای کنترل بیماری. از این زمان باید عاقلانه استفاده کرد. اجبار به ماسکزدن باید همیشه برقرار باشد. دولت باید همین حالا آن را دوباره برقرار کند، در کنار پاسپورت واکسن برای رویدادهای بزرگ و حمایت مالی کافی برای بیماران یا افرادی که به قرنطینه میروند.
همزمان، آفریقای جنوبی و کشورهای همسایه باید از همهی حمایتهای لازم برخوردار شوند. در کشورهای فقیرتر، مردم به دلیل سوء تغذیه، مشکلات بهداشتی موجود، ازدحام و شلوغی شرایط و محل زندگی و سیستمهای مراقبتهای درمان که از قبل هم نیازهای اولیهشان را برآورده نمیکردند، بیشتر آسیبپذیر خواهند بود.
سویهی اُمیکرون در حکم تذکر قدرتمندی است که عدمتوزیع عادلانهی واکسنها نه تنها شکستی اخلاقی است بلکه ناکامی در محافظت از خودمان نیز هست: هر چه ویروس بیشتر بچرخد و در گردش باشد، خطر سویههای جدید بیشتر میشود. آفریقای جنوبی، بوتسوانا و دیگران مدتهاست که خواستار چشمپوشی از حقوق مالکیت معنوی در مورد واکسنها، آزمایشها و درمانهای کووید هستند. هرچند ایالات متحده از این فراخوان حمایت کرده است، اتحادیهی اروپا، بریتانیا و دیگران همچنان مقاومت میکنندـ درحالیکه غرب دُزهای موجود را هم با دیگران قسمت نمیکند. مشکل کنونی آفریقای جنوبی نه تأمین بلکه عرضهی واکسن است، همراه با درجهی بالایی از شک و بدگمانی نسبت به واکسن. اما شروعِ توأم با تاخیر واکسیناسیون کمکی نکرد و سایر کشورهای آفریقایی که میزان واکسیناسیونِ بسیار کمتری دارند کماکان در تلاش برای تهیهی واکسناند.
هرچند پاندمی هنوز تمام نشده است، اما روزی پایان خواهد گرفت و هرچند انسانها نمیتوانند مسیر آن را تعیین کنند؛ اما اقدامات ما بر آن تأثیر میگذارد.