نویسندگان: دکتر نجم الدین ساکی، فلوشیپ علوم آزمایشگاهی- محمدامین وحید، کارشناس ارشد هماتولوژی
واریانت C.37 موسوم به لامبدا که اولین بار در پرو توالی یابی شد، در فاصله آگوست تا ژوئن ۲۰۲۱ با دربر گرفتن بیش از ۸۰% از کیس ها به سویه غالب در این کشور تبدیل شد، و امروزه در حدود ۳۰ کشور همچون آرژانتین، مکزیک, اکوادور شیلی و حتی انگلستان و ایتالیا در حال گسترش است. هرچند در حال حاضر زیر ۱% تمام کیس های دنیا را شامل می شود اما ممکن است به سرعت پیشرفت کند. اهمیت این سویه بروز ۷ جهش missense در پروتئین اسپایک و یک حذف بزرگ در ناحیه ORF1 است که هرچند آن را شبیه به سویه های حیوانی اجداد خود می کند و ممکن است نوعی پسرفت به شمار بیاید اما وجود ترکیبی از دو جهش مهم یکی شبیه به واریان دلتا(L452Q) و دیگری شبیه به واریان آلفا (D614G) موجب شده که WHO , این سویه را بدلیل احتمال افزایش قدرت سرایت پذیری همانند زتا، تتا و اپسیلون در لیست واریان های مورد توجه(VOI) قرار دهد تا اطلاعات بیش تری حاصل شود. این واریانت برخلاف واریانت‌های آلفا،بتا،گاما و دلتا در دسته واریانت‌های نگران کننده(VOC) قرار نمی‌گیرد، زیرا مطالعات هنوز در مراحل ابتدایی بوده و به شواهد بیش تری نیاز است. مطالعاتی تحت داوری، نشان داده‌اند که هرچند موتاسیون‌های (مشابه واریان نیویورکی) T859N و F490S و L452Q در این واریانت با کاهش ۲.۳-۳.۳ برابری خنثی شوندگی در برابر آنتی بادی های نوتریلیزان سرم افراد بهبود یافته یا القا شده توسط واکسن یا کوکتیل آنتی بادی های مونوکلونال همراه بوده اند، اما واکسن های mRNA و کوکتیل های درمانی موجود در حال حاضر قادر به ایجاد حفاظت در برابر واریان لامبدا خواهند بود و صرفاً مقداری کاهش اثر بخشی جزئی نشان داده اند. در مطالعه‌ای دیگر نشان داده شد که واکسن‌های mRNA حدود ۹ برابر توانایی بیش تری در خنثی کردن واریانت لامبدا نسبت به واکسن های غیرفعال(مانند کرونوواک چینی)دارند، همچنین تیتر این آنتی بادی ها در افراد واکسینه شده با واکسن های برپایه وکتور آدنوویروس اندک بود که احتمال نیاز به دوز بوستر mRNA در این افراد را بیش تر می کند. جهش های موجود در ناحیه اسپایک این واریان با افزایش میزان سرایت پذیری(احتمالا دوبرابر آلفا و گاما!) و فرار از سیستم ایمنی همراه بوده اند. طبق گزارشی از ژورنال لنست کشور های آمریکای جنوبی تنها ۱۱% از جمعیتشان را واکسینه کرده اند و اگر این موضوع ادامه پیدا کند احتمالا شاهد گسترش واریانت های جدیدی چون لامبدا در جهان خواهیم بود.
منابع:
https://doi.org/10.1101/2021.06.26.21259487
۱۰.۱۰۰۲/jmv.27261
https://doi.org/10.1101/2021.07.02.450959
https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-782704/v1
https://doi.org/10.1101/2021.07.19.452771
https://doi.org/10.1101/2021.06.28.21259673
