آبتاب– مرتضی رجائی خراسانی – کتاب «آفریقا و جنگ با مواد مخدر » در سال ۲۰۱۲ منتشر شده است و مجموعه ای از مقالات و تحقیقاتی است که همزمان با تألیف این کتاب، بر روی جنگ مواد مخدر در آفریقا منتشر شده است. نویسنده این کتاب “Gernot Klantschnig” میباشد که استادیار «دانشگاه ناتینگهام»، بخش مطالعات بین الملل در چین است.
در این کتاب می خوانیم که جنگ علیه مواد مخدر به آفریقا رسیده است. آفریقا هم اکنون به عنوان مرز جدیدی جهت مبارزه با «تروریسم» و «مواد مخدر» شناخته می شود. خبرها حاکی از آن هستند که این مناطق تبدیل به جدیدترین مرکز تجارت «کوکائین» و «هروئین» در سطح جامعه بین المللی و دولت های آفریقایی شده اند و لذا به تهدیدی بین المللی بدل گردیده اند.
برای دادن آ گاهی عمومی در ارتباط با موضوع مواد مخدر در آفریقا، نیاز است تا بخشی از گذشته تاریخی این منطقه بیان شود؛ چرا که بی توجهی به سابقه طولانی تجارت مواد مخدر در آفریقا منجر به برخی سوء تفاهم ها در مورد نقش کنونی و آینده منطقه می گردد.
در بررسی تاریخی در می یابیم که، «غرب آفریقا » برای قرن ها مرکز معاملات جهانی مواد مخدر بوده است. در ۱۵۰ سال پیش تریاک، کوکائین، کولا و الکل همگی کالاهای تجاری قانونی و مهم در نظر گرفته می شدند. مواد روانگردانی مانند کولا محرک کافئینی که هنوز نوشیدنی محبوبی بین آمریکایی هاست- بطور عمده در سطح منطقه و در سراسر صحرای بزرگ آفریقا از قرن ۱۳ به بعد داد و ستد شده اند.
در اواخر قرن ۱۹، دولت استعماری نیجریه آن زمان، اقدام به تولید کوکا در باغ گیاه شناسی «لاگوس » و «کالابر» کرد، اگرچه مواد مخدر تولید شده در طول رودخانه «زامبری» هرگز به مرحله صادرات نرسیدند. در نیمه دوم دهه ۱۹۷۰ میلادی، هروئین و کوکائین به عنوان کالاهای قاچاق مورد توجه قرار گرفتند که معمولاً از کشورهای تولید کننده عمده از «آمریکای لاتین» و «آسیا» وارد شده و در مرا کز تجاری مانند: «لا گوس» بسته بندی می شدند و سپس در مقادیر کم به مرا کز تقاضا در «اروپا» و «ایالات متحده» حمل می شدند. «حشیش»، نیز از دهه ۱۹۳۰ میلادی؛ در طول سواحل غرب آفریقا دادوستد شده است. تجارت این ماده پس از جنگ دوم جهانی افزایش یافته است.
ما تصور می کنیم که نقش غرب آفریقا در تجارت مواد مخدر را می شناسیم و این در حالی است که شواهد ما اندک است. اکثر برآوردهای ما بر اساس گزارش مقادیر کشف و ضبط شده می باشد. کشف و ضبط مواد مخدر و تلا شهای مجریان قانون جهت دستگیری قاچاقچیان، نه تنها میزان دسترسی واقعی به مواد مخدر را نشان نمی دهد، بلکه یک اندازه گیری نامتناسب از روند بازار به ما ارائه می دهد. برخی از این آمارها بر پایه حدس مجریان قانون در یک منطقه ارائه می شوند.
سازمان ملل متحد اذعان می دارد که ” اطلاعات در مورد شیوع مصرف مواد مخدر و روند آن در بهترین حالت، مبهم است”. با نگاهی به آینده در می یابیم که با توجه به فقدان اطلاعات قابل اعتماد در مورد مواد مخدر در غرب آفریقا به نظر می رسد که نمی توانیم پیش بینی های قاطعی درباره نقش این منطقه در بازارهای مواد مخدر جهان داشته باشیم.
با وجود شیوه های نگران کننده جدید قاچاق در غرب آفریقا، قاچاق مواد مخدر به عنوان یک کسب و کار در این منطقه مطرح است و از ۴۰ سال قبل نیز به همین شکل بوده است. همچنین، این ادعا وجود دارد که به دلیل بی ثباتی سیاسی در این منطقه، نقش غرب آفریقا به منطقه ای جهت تجارت مواد مخدر و محلی برای تزانزیت مواد مخدر در حال افزایش است. این به دلیل طبیعت فرسایشی مرزهاست که نحوه قاچاق را برای قاچاقچیان آسان میسازد، اما در نظر داشته باشید که «بی ثباتی» و «مرزهای فرسایشی» همیشه مزیتی برای قاچاقچیان نیستند. برخی قاچاقچیان ترجیح می دهند که کشتی خود را به یک بندر باثبات مانند: «لا گوس» برسانند تا یک بندر بی ثبات مانند: «بیسائو» و «گینه».
در نهایت، آنچه را که تاریخ تجارت مواد مخدر در جهان و کنترل آن نشان می دهد، این است که برخی از این سیاست ها برای مردم خشونت بارتر بوده اند تا خود مواد مخدر و این در حالی است که هدف اصلی سیاستگذاری های مبارزه با مواد مخدر، محافظت از مردم است.
