نویسنده: مهندس حسن اشرف گنجویی – کارشناس رسمی و محقق تأمین آب
ارزیابی های زمین شناسی، هواشناسی، هیدرولوژی، موقعیت توپرگرانی منطقه قنوات، همه و همه اثبات می نمایند که مجموعه قنوات هشتگانه سرآسیاب و حتی قنوات گینه کان، ده بالا، حسین آباد ترانی، ده یاسائی، قابلیت افزایش آبدهی دارند، برای بکار گرفتن منطق و یا پویش دانش بنیان انجام مراحل ذیل الزامی می باشد.
- سنجش آبدهی هر رشته قنات در محل مظهر بصورت ماهیانه و ثبت در دفتر اختصاصی تأمین آب.
- کنترل آبدهی هر رشته قنات در ابتدا و انتهای بخش تران آن.
- تطبیق آبدهی مظهر قنات با ابتدا و انتهای بخش تران و در صورت وجود اختلاف، کنترل موانع موجود در کوره هر قنات و برطرف نمودن آنها.
- مطالعه کارشناسی موقعیت مادر چاه هر رشته قنات در ارتباط با توسعه و افزایش آبدهی قنات، و سپس اجرائی نمودن تا رسیدن به میزان آبدهی مورد نیاز، لازم به یادآوری است که قنوات بندر بعلیاباد، انجوجکی، عباس آباد، کهن بلند، تروده بطور میانگی به میزان دویست لیتر در ثانیه قابلیت افزایش آبدهی را دارند.
- تحقیق در خصوص چگونگی لای روبی، طوقه چینی، کول گذاری، انحراف سیلابهای فصلی جهت جلوگیری از ریزش های جانبی کوره و چاه های میله ای قنوات، و انجام مرحله ای هر مورد بصورت کارشناسی شده.
- تحقیق جامع در مورد هرنج قنات یعنی کانال انتقال آب از مظهر هر رشته قنات تا محل مصرف یعنی سرآسیاب فرسنگی، شناسایی موانع، مشخص نمودن میزان تلفات هر مانع، اولویت بندی آنها و برنامه ریزی برای رفع موانع.
- سنجش آبدهی در ورودی گینه کان، حسین آباد ترابی، ده یاسائی، پادگان و خروجی آنها بصورت مستمر و ماهیانه و با همکاری و هماهنگی دفتر تسهیلگری، و گروه کاری زیر نظر شورای کشاورزی سرآسیاب.
- کنترل حریم مادر چاهها، چاههای میله ای، هرنج هر رشته قنات و بر خورد قانونی با همه خاطیان.
بدیهی است که با داشتن و یا جمع آوری چنین اطلاعاتی قادر خواهیم بود که از قنوات یا منابع تأمین کننده آب منطقه امان بخوبی محافظت و حراست نموده و در جهت رونق بخشیدن آنها بعنوان امانت داران و انتقال به نسل های آینده همت و تلاش نمائیم.
