ایمنی کودکان در فضای مجازی
آبتاب– امیرحسین شمشادی استاد دانشگاه نوشت: “این یک سوال اساسی است که چه زمانی فرزند شما آنقدر بزرگ شده است که اولین قدمهای آنلاین خود را برداشته و به تنهایی شروع به جستجو در ابنترنت کند؟ چه زمانی کودکان برای استفاده از تلفنهای هوشمند و عضویت در سبکه های اجتماعی آماده به حساب میآیند؟” این […]
آبتاب– امیرحسین شمشادی استاد دانشگاه نوشت: “این یک سوال اساسی است که چه زمانی فرزند شما آنقدر بزرگ شده است که اولین قدمهای آنلاین خود را برداشته و به تنهایی شروع به جستجو در ابنترنت کند؟ چه زمانی کودکان برای استفاده از تلفنهای هوشمند و عضویت در سبکه های اجتماعی آماده به حساب میآیند؟”
این بسیار مهم است که والدین از کودکان کم سن در برابر خطرات آنلاین مانند مواجهه با محتوای نامناسب، تماس با غریبهها یا از دست دادن فعالیت بدنی به دلیل حضور بیش از حد در فضای اینترنت محافظت کنند.
بر اساس آمارها امروزه ۸۱ درصد از والدین دارای کودکان پیش دبستانی میگویند فرزندانشان از اینترنت استفاده میکنند.
در این زمینه ۹۴ درصد والدین بیان داشتهاند که کودک آنها در ۴ سالگی شروع به استفاده از اینترنت از طریق تبلت، تلفن هوشمند یا رایانه کرده است.
سوال اینجاست که آیا کودکان در سنین پیش دبستانی باید از دستگاه های آنلاین استفاده کند؟
کودکان اغلب از سنین پایین به دستگاه های متصل به اینترنت مانند تبلت و تلفن های هوشمند دسترسی دارند. آنها ممکن است برنامه مورد علاقه خود را از طریق اپلیکیشن های پخش آنلاین تماشا کنند یا از برنامههای آموزشی استفاده کرده یا عکس های به اشتراک گذاشته شده توسط خانواده و دوستان خود را مشاهده کنند.
اگر برای نحوه استفاده از اینترنت برخی قوانین را تعیین کرده اید، دسترسی کودکان به اینترنت را مدیریت کرده و خودتان در این زمینه برای کودک وقت می گذارید، دلیلی وجود ندارد که کودک پیش دبستانی شما از مزایای آنلاین بودن استفاده نکند.
اما یک کودک چه مقدار زمانی را باید آنلاین بگذراند؟
در این زمینه هیچ قانون مشخصی وجود ندارد. مدت زمان مناسب برای استفاده کودکان از اینترنت همواره مورد مناقشه بوده است. تحقیقات اخیر نشان میدهد انتخاب مدت زمان مناسب برای کودک پیش دبستانی به نیازهای فردی کودک و خانواده وی بستگی دارد.
وقتی تصمیم میگیرید که کودک پیش دبستانی شما چه مدتی را باید آنلاین بگذراند، عوامل زیر را در نظر بگیرید:
۱- سن کودک و میزان رشد و بلوغ فکری او؛
۲- نیازهای یادگیری فردی هر کودک؛
۳- روال خانواده شما؛
۴- سطح مشارکت و تعامل شما با کودکان در حالی که آنلاین هستند؛
۵- کیفیت و ماهیت کاری که کودکان به صورت آنلاین انجام میدهند.
تمرکز تنها بر میزان زمان صرف شده در اینترنت میتواند آسان باشد، اما کیفیت رسانه های آنلاین که کودکان از آنها استفاده میکنند و مشارکت و تعامل والدین با آنها هنگام استفاده از رسانه های آنلاین، به همان اندازه مهم است.
به عنوان مثال، یک کودک پنج ساله میتواند ۳۰ دقیقه زمان صرف کند تا همراه شما یک نقاشی را با استفاده از قلم دیجیتال یا ابزارهای دیگر خلق کند. چنین فعالیتی شامل استفاده خلاقانه از اشکال و رنگها است و می تواند به آنها در توسعه مهارتهای حرکتی و محاورهای کمک کند.
سوال بعدی این است که آیا فرزند شما به اندازه کافی برای استفاده از گوشی هوشمند بزرگ شده است؟ یک تلفن هوشمند چیزی فراتر از ابزار برقراری تماس تلفنی است. تلفن هوشمند به فرزند شما اجازه می دهد به جای استفاده از تبلت یا رایانه خانوادگی زمان خود را با استفاده از دستگاه شخصی خود صرف کند. چنین امکانی به معنای واقعی کلمه دنیای آنلاین را در دست آنها قرار می دهد.
برای بسیاری از والدین و مربیان، دادن تلفن هوشمند به کودک پنج ساله ممکن است امری دوراز ذهن به نظر برسد اما برای برخی دیگر چنین موضوعی می تواند باعث آرامش خاطر و ایجاد حس امنیت شود چرا که می توانند با فرزند خود به ویژه در موارد اضطراری ارتباط برقرار کنند.
سن مناسب برای استفاده فرزند شما از ابزار هوشمند بستگی به میزان بلوغ و روال خانوادگی شما دارد. قبل از تحویل دستگاه دیجیتال به فرزندتان سوالات زیر را از خود بپرسید:
۱- آیا فرزندم حس مسئولیت پذیری خوبی دارد؟
۲- آیا کودک من قادر به رعایت قوانین است؟
۳- آیا کودک درک خوبی از اقدامات و پیامدها و نتایج هر اقدام دارد؟
۴- آیا فرزندم هنگام بروز ناراحتی یا مواجه شدن با مشکلات به سراغ من یا یک فرد بالغ مورد اعتماد دیگر میآیند؟
نکته دیگر اینکه قوانین و مقررات مربوط به زمان و مکان استفاده کودک از تلفن هوشمند چیست؟ به عنوان مثال، آیا فقط اجازه دارد در بیرون از خانه برای تماس از آن استفاده کند یا در داخل منزل و زمان خواب هم اجازه استفاده از این ابزار را دارد؟
برای بچههای کوچکتر بهتر است با یک تلفن همراه بدون دسترسی به اینترنت شروع کنید و فقط زمانی تلفن هوشمند را در دسترس آنها قرار دهید که کودک به سطح رشد عقلانی مناسبی رسیده باشد. طیف وسیعی از دستگاه های تلفن همراه موجود است که به شما این امکان را میدهد که دسترسی کودک خود به ابزار یا خدمات آنلاین را کنترل کنید.
برخی از کودکان خردسال ممکن است استدلال کنند که برای داشتن یک گوشی هوشمند آماده هستند، به خصوص اگر دوستان آنها قبلاً آن را داشته باشند اما این موضوع ارزش این را دارد که تا زمانی که احساس اطمینان نکنید که فرزند شما به اندازه کافی بالغ شده است ، دست نگه دارید.
اگر یک سلسله قوانین مشخص در مورد محدود کردن زمان استفاده از اینترنت و سایتها و اپلیکیشنهایی که کودک اجازه استفاده از آنها را دارد در منزل برقرار کرده اید(ایمنی آنلاین خانوادگی)، بهتر است که این موارد را با توجه به مسئولیتهای جدیدی که با در اختیار قرار داشتن تلفن شخصی برای کودک بوجود می آید، به دقت رعایت کنید.
اما چه زمانی کودکان برای عضویت در رسانههای اجتماعی آماده هستند؟
هم سن فیزیکی فرزند شما و هم میزان بلوغ و انعطاف پذیری آنها میتواند بر توانایی آنها در داشتن تجربیات مثبت در رسانههای اجتماعی تأثیر بگذارد.
هر سایت و اپلیکیشن رسانههای اجتماعی معیارهای خاص خود را برای حداقل شرایط سنی دارد. در بسیاری از موارد کاربران نیاز دارند که حداقل ۱۳ سال سن داشته باشند تا بتوانند ثبت نام کنند، اگرچه برخی از سایتها مخصوص کودکان زیر ۱۳ سال ایجاد شده است.
به طور کلی، شرط سنی ۱۳ سال لزوماً به این دلیل نیست که استفاده از سایت برای کودکان(زیر ۱۳ سال) ناامن است، بلکه این موضوع مطابق با قوانین ایالات متحده است: قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان مصوب سال ۱۹۹۸ که از جمع آوری و ذخیره اطلاعات شخصی کودکان زیر ۱۳ سال جلوگیری میکند.