نویسنده: دکتر امیرمحمود حریرچی-پژوهشگر و استاد دانشگاه تهران
مردان جامعه ایران به طرق مختلف مایل به تحقیر زنان هستند و آن را انجام می دهند. از رانندگی زنان گرفته و جوکهایی که در این مورد دست به دست می چرخد تا در کلام و واژه هایی که به زن ها نسبت داده می شود. همه به نوعی سعی در تحقیر زنان دارند و هیچ کسی با این مسئله برخورد نمی کند. در جامعه ما این مشکلات فراوان است. در کشورهای دیگر، مردی به همسرش گوید: “تو چاق هستی”، زن به خاطر همین جمله می تواند از همسرش شکایت کند؛ به جرم اینکه وی را تحقیر کرده است. واقعیت این است که در آن جامعه برای زن حق و حقوقی قائل هستند، اما در جامعه ما افسوس!
در جامعه ما این باور وجود دارد که فقط ضرب و شتم فیزیکی می تواند جزو آزارهای جنسی نسبت به زنان باشد، در حالی که یکی از بدترین نوع آزارها؛ تحقیر زنان است. نوع دیگر آزار جنسی، تجاوز است که البته؛ این واژه چه در داخل خانه و چه در خارج از آن معنی دیگری پیدا کرده است. جامعه ما باید در این ارتباط تکلیفش را با خودش روشن کند. اگر خود را یک جامعه مدرن می داند و نه یک جامعه صرفا سنتی، باید این نوع تحقیرها که در انواع و اقسام وجود دارند را از جامعه ایرانی و از زنان ایرانی دور کند. همچنین، قانون هم از این قضیه حمایت کند و وقتی چنین تحقیری هست، باید قانونی برخورد شود. در شرایط فعلی جامعه ما، یکی از سازمانهایی که می تواند پیگیر حقوق مدنی مرد و زن باشد؛ سازمان های مردم نهاد هستند. در واقع، این سازمان ها چون در کف جامعه هستند و کنار مردمند، اگر قدرت داشته باشند و توسط مردم حمایت شوند؛ می توانند مطالبه گری حقوق زنان را داشته باشند. مسئله مهم در این سازمان ها این است که به دنبال حمایت از حقوق زنان هستند، درحالی که باید از حقوق زنان دفاع کرد. در واقع، باید از سازمان های مردم نهاد دفاع شود تا حقوق از دست رفته زنان برای مسئولین یادآوری شود. رشد سازمان های مردم نهاد فعال در زمینه حقوق زنان کمک می کند تا دفاع بهتری از حقوق زنان در سطح جامعه وجود داشته باشد.
یکی از آزارهای پنهان در حوزه زنان، بحث آزار اقتصادی آنان است. در واقع، زنان را گروگان می گیرند، مخصوصا زنی که بیرون از خانه شاغل نیست و به نوعی تحت استثمار همسرش قرار می گیرد. قوانینی که در جامعه برای زنان در حوزه کار وجود دارد نیز مزید بر علت است. قوانینی که سعی می کنند روز به روز بیشتر زنان را خانه نشین کنند تا جا برای مردان باز شود. این در حالی است که زنان نشان داده اند که می توانند بهتر از مردان کار کنند، اما در اولویت ها زنان را جزو آخرین افراد در لیستمان می آوریم. زن در جامعه ایرانی آزارهای مختلفی می بیند و هیچکس در جامعه برخورد جدی با این مسئله ندارد. این موضوع که زن ها در اولویت استخدام باشند، مبتنی بر شایسته سالاری است؛ اما در کشور ما برای استخدام مرد متأهل در اولویت است. سپس، مرد مجرد و بعد از آن زن متأهل و در نهایت، آخرین مورد زن مجرد در اولویت استخدام قرار می گیرد. حداقل شش میلیون دختر فارغ التحصیل دانشگاهی در جامعه وجود دارد که هیچ اولویتی در قانون برای کار آنها در نظر گرفته نشده است و چه آزاری از این بالاتر می تواند وجود داشته باشد. حتی اگر یک زن بخواهد که حقوق جنسی خودش رعایت شود، جامعه ما انگ انحراف جنسی بر آن می گذارد. اگر جامعه ایرانی ما ادعای مدرن بودن دارد باید از حقوق طبیعی زنان دفاع کند. جامعه ما باید این را بپذیرد و آموزش لازم در این زمینه به او داده شود تا این حق شناخته شود.
