آبتاب– مرتضی رجائی خراسانی – هدف از اجرای محکم قانون و بهبود وضعیت کنترل مرزها کاهش عرضه مواد مخدر است. معمولاً اکثر مناطق رویکرد یکنواختی برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و جرم و جنایت دارند که روشهای اجرایی و اقدامات اعمال شده نیز بسیار مشابه یکدیگر هستند. هرچند، یک تفاوت کوچک و جالب اما قابل اهمیت در تفاوت نگرش نسبت به کاهش عرضه مواد مخدر وجود دارد که همانا دادن ضرب العجل معین است. طرح آسه آن (ASEAN) که هدفش آزادسازی مواد مخدر بود، توسط کارشناسان منطقه ای ارزیابی شد که با اجرای آن موافقت کردند. هدف اصلی از اجرای طرح آزاد سازی مواد مخدر این بود که پدیده قاچاق مواد مخدر ناچیز شود به طوریکه میزان قاچاق غیر قانونی مواد مخدر و مواد پیش ساز را کاهش می دهد. برای اجرای این طرح و پیاده سازی هدف اصلی آن بر اساس طرح مصوب سازمان ملل در سال ۲۰۰۹، به کشورها مهلت داده شد که تا سال ۲۰۱۹ کشت غیرقانونی مواد مخدر را کاهش دهند. هرچند طرح های ارائه شده در سطح منطقه ای و یا حتی بین المللی خیلی دقیق نیستند، اما اجرای آنها موجب کاهش چشمگیر عرضه فراهمی مواد مخدر و کاهش آسیبهای اجتماعی شده اند.
پایگاه خبری آبتاب (WWW.ABTAAB.IR):
طرح OAS با هدف ظرفیت سازی برای اجرای محکم قانون و ایجاد هماهنگی بین سازمانهای مرتبط با جرائم مواد مخدر پیشنهاد شد که اجرای آن موجب افزایش مؤثر عملکرد خواهد شد. اصلی ترین هدف این طرح برقرار کردن حالت تعادل بین عرضه و تقاضا با بکار بردن یافته های هوشمندانه نظارتی و افزایش همکاری های منطقه ای برای مقابله با قاچاق مواد مخدر است. ممنوعیت استفاده از سلاح گرم، مهمات، و سایر مواد منفجر شونده از سیاستهای اجرایی طرح OAS است. باید گفت که جغرافیای سیاسی بر روی موضوعات متنوع مواد مخدر مؤثر است. شاید بیش از هر سیاست منطقه ای با هدف کاهش عرضه مواد مخدر، وضعیت ژئوپولتیک منطقه بر روی ویژگی های بازار خاص مواد مخدر تأثیر دارد. یکی دیگر از مسائل مربوط به مواد مخدر، موضوع پولشویی است. اتحادیه آفریقا موسوم به ECOWAS برنامه ای دارد که می گوید برای مبارزه با پولشویی بایستی ساختار قانونی و اجرایی را قوی کرد. همچنین، پیشنهاد می کند که دادگاه های قضایی تخصصی و قضات ویژه ای مسئول رسیدگی به پولشویی و جرائم اقتصادی باشند. در طرح آسه آن، اجرای اقدامات قانونی علیه پولشویی و تأمین مالی تروریسم به عنوان اولین گام جهت از بین بردن سازمانهای جنائی درگیر در قاچاق مواد مخدر مطرح است. استراتژی مشخصی در سطح بین المللی در این ارتباط وجود دارد که همانا مصادره کردن دارایی ها و وجوهات به دست آمده از قاچاق است. یک ابزار کلیدی دیگر برای کاهش عرضه مواد مخدر کنترل بازار پیش سازهای مواد مخدر است. در همین راستا آسه آن طرحی دارد که با ایجاد همکاری و مشارکت صنایع داروسازی بتوان از ورود پیش سازها به بازار مواد مخدر از طریق داروخانه های آنلاین پیشگیری کرد. از این پیش سازها در تولید مواد مخدر صنعتی و روانگردان استفاده می شود. در مجموع، باید گفت که برای اتخاذ استراتژی های صحیح و پیاده سازی آنها نیاز است تا شناخت بهتری از ماهیت بازارهای مواد مخدر کسب کنیم و تأثیر مداخلات را در کاهش عرضه بررسی کنیم. برای شناخت بهتر ماهیت بازارهای غیر قانونی مواد مخدر و اندازه گیری تاثیر مداخلات کاهش عرضه، همچنین برای کاهش عرضه قاچاق مواد مخدر و یا محدود سازی آن نیاز به داده های مؤثر در عرضه مواد مخدر داریم. برای کاهش تقاضای مواد مخدر با توجه به تفاوت های مهم منطقه ای سه اصل وجود دارد، به طوریکه رویکرد کاهش تقاضا می تواند به چهار شکل باشد: ۱-توسعه اجتماعی، کاهش فقر و بهبود بهداشت عمومی گروههای آسیب پذیر و حاشیه نشین؛ (کاهش تقاضای مواد مخدر شامل طیف وسیعی از اقدامات مهم اجرایی شامل پیشگیری، تشخیص زودهنگام و مداخله، کاهش خطر و آسیب، درمان، توانبخشی، بهبود و بازگشت افراد به جامعه است). ۲-در پیش گرفتن رویکرد امنیتی و کنترل مواد مخدر. ۳-ایجاد رویکردی جامع و متعادل بین عرضه و تقاضا. ۴-در تمام استراتژی های کاهش عرضه، توسعه کشت جایگزین بعنوان راهکار اصلی ارائه شده است. کشت جایگزین معمولاً مطابق با وضعیت معیشتی و حقوق کشاورزان منطقه با هدف کاهش فقر و افزایش امنیت غذایی انتخاب می شود. در سرتاسر مناطقی که تجزیه و تحلیل بر روی آنها انجام شده است: پیشگیری از مصرف مواد مخدر و درمان اعتیاد دو عاملی بودند که میزان تقاضا را کاهش می دادند.
منبع: گزارش سال ۲۰۱۹ سازمان ملل متحد
