آبتاب– مهندس حسن اشرف گنجوئی (کارشناس رسمی و محقق تأمین آب)- تاریخچه تأمین آب شرب در سراسر کشورمان با چشمه سارها، قناتها، آبهای پایه یا دائمی زیر حوزه ها و یا حوزه های آبریز پیوند میخورده است. ظهور صنعت چاه و پمپاژ آب سفره های زیرزمینی به تدریج رشته ارتباط تأمین آب شرب را تغییر جهت داده، بطوریکه در شرایط کنونی تأمین آب شرب نهادینه شده با اصالتمان بکلی تضعیف یا فراموش شده است. حفاری چاه و تأمین آب شرب حتی با پمپاژهای معمولی و سپس مکیدن آب تا اعماق سیصد الی چهارصد متری درسی برای درک شکست و روی آوردن به سنت اولیه مان نشد. به عمق اضافه کردن تا آنجا پیشرفت نمودیم، که اعماق سه هزار متر به بالا را تحت عنوان چاه های ژرف انتخاب و اجرائی نمودیم؛ بدون اینکه حتی یک صفحه از نتایج آزمایشات انجام شده بر روی آب این اعماق را منتشر و مورد قضاوت کارشناسی قرار دهیم. انتقال آب حوزه به حوزه، شهر به شهر و سرانجام انتخاب فواصل هزار کیلومتری و یا بیشتر هم سبب نشد که به تاریخچه تأمین آب شهرمان برگردیم و بارنگری همراه با کهنه کاران، استادان، مقنیان، سکان داران تأمین آب هزاران ساله نموده و بر روی روش های اجرا شده تجدید نظری اساسی بنمائیم. نیز برای پاک کردن آثار میراث گرانبهای تأمین آب یعنی قنوات قانون چاه بجای قنات را تدوین و آنگونه اجرائی نمودیم که حرف قنات و قنات داری از اذعان عمومی برای همیشه پاک شود. وعده و وعیدهای چاه و چاه زنی حتی در مناطق کوهستانی امروز رسوائی این حرکت نسنجیده را بطوری پیش برده که از یک طرف دکانی برای کسب درآمد و از طرف دیگر انجام حفاری های مستمر درگوشه و کنار بدون توان آبدهی اعماق کوهستانها شده است. تشدید این تضادها با ندانمکاری های گسترده در شرایط کنونی بنیانی امنیتی را چنان پی ریزی کرده که بخش ویژه ای از شکایتهای عمومی و یا ارگانهای دولتی خصوصاً آب و فاضلاب در دادگاهها شده است.
امنیتی شدن مسئله تأمین آب شرب یعنی چی؟ اینکه اتوبوس، اتوبوس از دورافتاده ترین روستاها برای مسئله دار بودن آب شرب جلوی استانداریها، فرمانداریها تجمع و داد کم آبی می زنند بیانگر امنیتی شدن مسئله تأمین آب شرب نیست؟ اینکه مدیرانی ازآب منطقه ای نظریه کوچ کرمان را به زبان آورده و رسانه ای می کنند، مشکل امنیتی نیست؟ انتقال آب شرب از سر شاخه های هلیل هفت ساله پس از بیست و یک سال نیمه کاره توسط دادستانی تعطیل و پلمب میشود، امنیتی نیست؟ اگر باز هم باور نداریم که مسئله تأمین آب شرب در استانمان به مسئله ای امنیتی تبدیل شده است. بهتر است آمار پرونده های دادگاهی که در هر محله، روستا تا شهر برای تامین آب شرب تشکیل شده، محک زده و آمار آنها را رسماً اعلام نمائیم. از طرف دیگر آیا میتوان خوش بین بود به اینکه با وعده های مطروحه یا تأمین آب شرب از بیکرانهای دور می توان آب شرب شهرها و روستاها را تأمین نمود؟ مرور و بررسی روند کار دهها سال گذشته اثبات میکند که جواب منفی است و این بحران امنیتی روز به روز شدیدتر و به زودی به امنیتی ویژه تبدیل خواهد شد.
تحقیق و ارزیابی قنوات، چشمه سارها و توان آبدهی مناطق کوهستانی گسترده شهر به شهر، روستا به روستای استانمان برگشت به سنت دیرینه پنجاه سال قبل یعنی بهره گرفتن از قنوات و چشمه سارها را برای تأمین آب شرب تائید و تأکید مینماید. امید است که قبل از تشدید بیشتر این فاجعه و بحران امنیتی برای تأمین آب شرب مسئولین بر روی طرحهای پا در هوا و در حد وعده و وعید تجدید نظر نمایند.
