به گزارش آبتاب، و به نقل قول از روزنامه سپید ایجاد انگیزه مالی برای پزشکان موجب تغییر نرخ نوع زایمان شده تا جایی که حالا نرخ رشد زایمان‌های طبیعی بیشتر از زایمان به شیوه سزارین است.
این نتیجه پژوهشی با عنوان «تغییر انگیزه پزشکان برای کنترل نرخ سزارین: شواهدی از یک اصلاحات عمده در بخش درمان و سلامت در ایران» است که توسط حنیفا پیلوار، از دانشگاه کویین مری لندن و کوثر یوسفی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران انجام شده و نتایج آن اخیرا در مجله اقتصاد سلامت به چاپ رسیده است. بر اساس این پژوهش نرخ سزارین در ایران به طور قابل توجهی کاهش داشته؛ به طوری که نرخ سزارین در مجموع ۵ درصد کاهش را تجربه کرده و نرخ سزارین در مادرانی که اولین فرزند خود را به دنیا آوردند، ۶ درصد کاهش داشته. همچنین نرخ سزارین در بین مادرانی که در «سن اوج باروری» یعنی ۱۷ تا ۳۵ سال بودند، ۱۳ درصد کاهش پیدا کرده است.
براساس نتایج این پژوهش، نرخ سزارین که در بیمارستان‌های دولتی ۴۷ درصد بوده، ۶ درصد کاهش یافته و نرخ سزارین در بیمارستان‌های خصوصی نیز چهار درصد کمتر شده است. نکته قابل توجه در این پژوهش این است که نشان می‌دهد رایگان کردن عمل زایمان طبیعی تاثیر چندانی روی انگیزه والدین ایرانی نداشته است؛ چرا که قبل از انجام برنامه هم، چون اغلب مراجعان به نوعی از بیمه استفاده می‌کردند، مبلغ زیادی را برای انجام زایمان طبیعی پرداخت نمی‌کردند.
اما در مقابل پاداش‌های مالی به پزشکان روی کاهش نرخ سزارین تاثیر بیشتری داشته است. براساس طرح وزارت بهداشتُ پزشکانی که عمل زایمان طبیعی انجام دهند مبلغی را به عنوان پاداش دریافت می کنند. همچنین برای پزشکان، سهمیه انجام عمل سزارین در نظر گرفته شده و اگر پزشکان بیشتر از سهمیه‌شان عمل سزارین را انجام می‌دادند، برای عمل‌های اضافه‌تر از سهمیه‌شان پولی دریافت نمی‌کنند و همچنین رتبه آنها در رده‌بندی ملی نظام پزشکی تنزل می‌یابد. براساس نتایج این پژوهش، اجرای این سیاست در مجموع باعث جابه جایی نرخ زایمان طبیعی و سزارین شده و به نظر می رسد در حال حاضر با اجرای این طرح تمایل پزشکان به انجام زایمان به روش طبیعی است. این نتایج در حالی است که پیش از این عمل زایمان عمدتا به صورت سزارین انجام می شد و نظام پزشکی ادعا داشت زنان باردار به دلایل مختلف تقاضای بالایی برای انجام سزارین دارند و سزارین به اصرار زن باردار انجام می‌شود.
در مقابل اداره سلامت مادران وزارت بهداشت به سود پزشکان در انجام عمل سزارین اشاره کرده و در رابطه با علل مرتبط با پزشک که منجر به سزارین می شود، مواردی از جمله صرف وقت کمتر و درآمد بیشتر را گزارش کرده بود. اما حالا سیاستی که از سمت وزارت بهداشت برای کاهش عمل‌های سزارین در نظر گرفته شده، این انگیزه را برای پزشکان ایجاد کرده که برای کسب پول بیشتر در این دوره زایمان طبیعی را به زنان باردار توصیه و تجویز کنند. این شواهد نشان می‌دهد، در بخش زایمان، معیار تشخیص پزشکان بیشتر از آنکه حق انتخاب یا تأمین سلامت زن باردار باشد، کسب سود و درآمد بیشتر است.
