نویسنده: نیالا وفائیان-پژوهشگر و فعال اجتماعی
شاید بتوان به “کودک همسری” به عنوان یکی از معضلات اجتماعی نگاه کرد. به ازدواج رسمی یا غیر رسمی قبل از سن قانونی «کودک همسری» می گوییم که در نگاه اول شاید فقط معضلی برای دختران باشد، ولی پسرها نیز گاهی قربانی این رسم یا معضل می شوند. طبق آمار مربوط به سال ۹۵ بیش از ۶۰ میلیون دختر در سراسر دنیا درگیر کودک همسری بودند و در آفریقا بیشترین آمار ثبت شده است. در ایران نیز در سال ۹۵، ۵/۵ درصد از کل ازدواج های ثبت شده مربوط به کودکان بوده است. با اینکه فرهنگ و آداب و رسوم یک جامعه یا یک قوم می تواند دلیلی بر ازدواج زود هنگام باشد، اما دلیل اصلی این ازدواج ها معمولاً فقر می باشد و عامل اقتصادی را اولین دلیل در این نوع ازدواج ها می دانند. در این قبیل ازدواج ها، بیشتر مواقع یکی از زوجین بزرگسال است. لازم به ذکر است که ازدواج در سنین پائین برای دختران می تواند مشکلاتی مانند مرگ هنگام زایمان، سرطان دهانه رحم و ابتلا به بیماری های مقاربتی، مرگ نوزادان، خشونت های فیزیکی و جنسی و همچنین افسردگی و انزوا به همراه داشته باشد که با توجه به ناآگاهی در زمینه های مختلف در این سنین دور از ذهن نیست. شاید نتوان کاملاً این پدیده را متوقف کرد و آمار ازدواج کودکان را به صفر رساند، ولی می توان با دادن آموزشهایی در رابطه با مسائل جنسی و رفتارهای پرخطر جنسی و یا فراهم کردن برنامه های خدمات سلامت باروری و آموزش به خانواده ها، بار مشکلات و معضلات ازدواج کودکان را کمتر کرد. از طرفی شکسته شدن چرخه فقر و بهبود شرایط اقتصادی نیز می تواند در کاهش این ازدواج ها دخیل باشد.
