سرطان چیست؟

آبتاب– دکتر فاطمه رجبی پور (پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)- هنگامی که سلولهای بخشی از بدن شروع به رشد خارج از کنترل کنند، «سرطان» گستر ش می یابد. اگر چه انواع زیادی سرطان وجود دارد، اما علت تمام آنها رشد غیر طبیعی سلولهاست. در اشخاص نرمال (طبیعی) سلول ها بطور منظم رشد کرده، تقسیم شده و سپس می میرند. در طی سال های نخست زندگی تا زمان بلوغ، سرعت تقسیم سلولهای بدن سریعتر است؛ پس از آن سلول های بیشتر نقاط بدن فقط به منظور جایگزینی  سلول های فرسوده یا مرده و نیز به منظور ترمیم آسیب های وارده به سلولها تقسیم می شوند. سلولهای سرطانی به دلیل تقسیمات و رشد مداوم شان با سلول های طبیعی بدن فرق دارند. سلولهای سرطانی از بین نمی روند، بلکه به رشد خود ادامه داده و سلول های غیر طبیعی جدیدی را پدید می آورند. سلولهای سرطانی قادرند در نقاط دیگر بدن نیز گسترش یافته و در آنجا رشد کرده و سپس جایگزین بافت طبیعی بدن شوند. این فرآیند متاستاز نام داشته و هنگامی رخ می دهد که سلولهای سرطانی وارد «جریان خون» یا «لنف» شوند. هنگامی که سلول های سرطانی مثل «مری» به اندام های دیگر گستر ش یابند مانند: «کبد»، این سرطان هنوز «مری» شناخته می شود. سلولهای سرطانی به دلیل آسیب به DNA گسترش می یابند. این ماده در تمام سلول های بدن وجود داشته و فعالیت سلول ها را رهبری می کند.

اغلب زمانی  که DNA آسیب میبیند بدن قادر است این آسیب را ترمیم کند، اما در سلولهای سرطانی آسیب وارده ترمیم پذیر نیست. ارثی بودن سرطان نیز به این دلیل است که DNA آسیب دیده می تواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود، اگر چه اغلب آسیب وارده به DNA به دلیل قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند: سیگار کشیدن می باشد. «سرطان» اغلب به شکل تومور ظاهر می شود، اما برخی سرطانها نظیر: سرطان خون (لوسمی) به شکل تومور نیستند. سلولهای سرطانی، خون و اندام های خونساز را درگیر می کنند و در تمام بافتهای دیگر بدن پخش می شوند. همه تومورها سرطانی نیستند، تومورهای خوش خیم به قسمتهای دیگر بدن گسترش نمی یابند و جز در مواردی استثنایی، تهدیدی برای زندگی فرد به حساب نمی آید. انواع متفاوت سرطانها رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهند. برای مثال سرطان ریه و پستان با هم تفاوت های زیادی دارند. میزان رشد آنها و پاسخشان به درمان متفاوت است، بطور کلی مصرف دخانیات و مشروبات الکلی شانس ابتلا به سرطان را افزایش میدهند و در دنیا دومین علت مر گ و میر سرطان است.

هفت علامت هشدار دهنده سرطان را بشناسیم:   

1. تغییر در عادات دفع مدفوع یا ادرار
2. زخمی که تمایل به بهبود یا التیام ندارد.
3. خونریزی یا ترشح غیر طبیعی.
4. توده یا برآمدگی در پستان یا هر جای دیگر بدن.
5. اشکال در بلع و هضم غذا.
6. هر گونه تغییر در زگیل یا خال های موجود در بدن.
7. سرفه های مزمن و مداوم یا گرفتن صدا.

اگر هر کدام از این علائم را داشتید به پزشک مراجعه کنید.