تاریخ انتشار :
ماهشرف خانم مستوره کردستانی

آبتاب، عارفه ادهمی، ماهشرف خانم مستوره کردستانی (زاده ۱۱۸۴ در سنندج – درگذشته ۱۲۲۷ در سلیمانیه) نخستین زن تاریخنگار ایران و جهان، شاعر و نویسنده کرد ایرانی بود. مستوره از شاهزادگان دربار اردلان به مرکزیت سنندج بود. زبانهای کردی، فارسی و عربی را نزد پدرش ابوالحسن بیگ قادری آموخت. همسرش خسروخان اردلان از حکام اردلان بود. در سده ۱۹، مستوره همراه با خانوادهاش به عمارت بابان در سلیمانیه به اجبار به خاطر امنیت جانی کوچ کردند.
از آثار مستوره اردلان میتوان به دیوان اشعاری بالغ بر ۲ هزار بیت اشاره کرد، همچنین کتاب “تاریخ اردلانها” معروفیت و ارزش علمی و اجتماعی مستوره را دو چندان کردهاست زیرا تا اواخر قرن نوزدهم میلادی در تمام خاورمیانه در عرصه تاریخ نویسی خصوصاً کردشناسی در میان زنان جز مستوره کسی به این کار نپرداخته است. از دیگر آثار مستوره میتوان به کتاب “عقاید مستوره” اشاره کرد که رساله کوچکی از عقاید مستوره در حوزه دینی و فقهی است و بر ارزش شخصی و عقاید دینی وی میافزاید و به جرأت میتوان گفت در میان زنان تا این زمان کسی به چنین تألیفی نپرداخته است.