آبتاب– مهندس حسن اشرف گنجویی (کارشناس رسمی و محقق تامین آب)-قنات عباس آباد سرآسیاب فرسنگی از دهها سال قبل به آب و فاضلاب کرمان محول گردیده، قراردادی که مالکان و حق آبه بران منعقد نموده اند، مسئولیت احیاء و مرمت قنات به عهده آب فاضلاب بوده، متأسفانه به علت بی توجهی و عدم شناخت از مکانیزم بخش تران، دستکها، چگونگی عبور از بستر رودخانه فصلی عریض با رسوبات رودخانه ای درشت دانه آبدهی قنات به تدریج کم و در حال حاضر به ده الی پانزده لیتر در ثانیه کاهش پیدا کرده است.
به دنبال کمبود آب شرب و اعتراض اهالی خصوصاً ساکنین سرآسیاب فرسنگی یا بخش چهار شهر کرمان در مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۱۰ به اتفاق حاج اکبر نظری استاد کارمقنی قنوات از مادر چاه تا مظهر قنات بازدید نموده و مشکلات قنات به شرح ذیل می باشند:
۱- در حد سیصد متر از بخش تران قنات که زهدارترین بخش قنات از مدار خارج شده و فاقد ارتباط با کوره قنات می باشد. این بخش از کوره قنات را بایستی اصلاح و حتی المکان توسعه داد. به دلیل قرار گرفتن این محل در دامنه مناطق کوهستانی مرتفع که ریزش های جوی آنها اغلب به صورت برف می باشد، می توان زه آبهای بیشتری را جمع آوری و وارد کوره قنات نمود. در این بخش پس از آوار برداری یامخروبه برداری می توان دستکهای فرعی هم احداث نمود.
۲- مسیر کوره قنات از ساحل سمت چپ رودخانه فصلی سرآسیاب فرسنگی می گذرد (در جهت جریان آب) به همین علت مقنیان با تجربه اولیه که بنیان قنات را گذاشته اند از کوره قنات و سنگهای فرعی به زیر بستر رودخانه طراحی و اجرا نموده بطوریکه نقاط اصلی تأمین آب برای قنات باشند. متأسفانه این دستکها در حال حاضر مسدود و زه آبها را به کوره قنات منتقل نمی کنند. ضرورت دارد که آنها را پاکسازی و جریان آب آنها را به کوره اصلی قنات وصل نمود.
۳- در فاصله یک و نیم کیلومتری از مادر چاه قنات، کوره قنات از زیر بستر رودخانه فصلی سرآسیاب فرسنگی عبور می کند، با عملکرد فنی- مهندسی میتواند زه آبهای جاری از بخش بالادست کوره قنات را در خود ذخیره و به سمت مظهر هدایت نماید، در زمان راه اندازی، قنات این خاصیت را داشته ولی به علت ورود سیلابهای فصلی به بعضی از چاه های میله ای موجود در مسیر رودخانه و عدم توجه به موقع به پاکسازی کوره قنات، شرایط انتقال آب در کوره قنات را مختل و زه آبها قبل از اینکه به کوره قنات هدایت شوند، از بین رسوبات درشت دانه مصالح رودخانه ای جریان پیدا کرده و از دسترس قنات خارج می گردند. اهمیت تأمین آب شرب در شهر کرمان و خصوصاً سرآسیاب فرسنگی ضرورت رفع موارد آسیب دیده را تائید می نماید. برای بازسازی و تا حدودی توسعه این رشته قنات که قادر به تامین تا یکصد لیتر در ثانیه آب است مبلغ بیست میلیارد ریال اعتبار لازم می باشد.