گیاه دارویی اسفرزه، درمان کننده یبوست
آبتاب– فاطمه مهسا کارآموزیان- اسفرزه دانه گیاهی است از خانواده بارهنگ که گونه‌های مختلفی دارد. این گیاه علفى، چندساله به بلندى ۱۰ – ۵ سانتى متر، بدون سابقه و دارای کرک‌هاى نرم است. برگ‌ها به حالت روزت، کشیده، باریک تا نیزه‌اى، نوک تیز و به سمت پایه باریک و دو شاخه و به طور کامل یا به […]
آبتاب– فاطمه مهسا کارآموزیان- اسفرزه دانه گیاهی است از خانواده بارهنگ که گونه‌های مختلفی دارد. این گیاه علفى، چندساله به بلندى ۱۰ – ۵ سانتى متر، بدون سابقه و دارای کرک‌هاى نرم است. برگ‌ها به حالت روزت، کشیده، باریک تا نیزه‌اى، نوک تیز و به سمت پایه باریک و دو شاخه و به طور کامل یا به صورت پراکنده داراى دندانه‌هاى ریز بوده، پوشیده از کرک هاى کم و بیش فراوان است. سنبله‌ها و دم گل‌ها به طول ۱ – ۹ سانتى‌متر و کرکدار هستند. سنبله گرد یا کشیده به طول ۰/۵- ۲ سانتى متر داراى گل‌هایى متراکم است. کاسه گل تخم مرغى – بیضى و قایقى شکل است. گلبرگ‌هاى لوب‌دار، تخم مرغى یا گرد، قلبى شکل یا قایقى شکل است. دانه‌ها و پوست دانه، اندام دارویى این گیاه را تشکیل می‌دهد. دانه‌هاى آن تخم مرغى و قایقى شکل به رنگ خاکسترى مایل به قهوه‌اى با ته رنگ ملایم صورتى است. اپیدرم موسیلاژى است و در آب متورم می‌شود و به صورت نیمه شفاف درمى‌آید. زمان جمع‌آورى دانه‌هاى آن امرداد ماه است. دانه‌هاى اسفرزه داراى موسیلاژ، پروتئین، قند و تانن است. از دانه اسفرزه به عنوان ضدسرفه و ملین استفاده می‌شود. در حدود ۳۰ درصد پوشش دانه اسفرزه را، یک ماده جاذب آب تشکیل می‌دهد که موسیلاژ نامیده می‌شود، این ماده پس از جذب آب، لعاب می‌دهد و هر دانه ۱۰ برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی ژلاتینی درمی‌آید. این لعاب به رفع یبوست کمک می‌کند.
نحوه مصرف
۱- پودر گیاهی: از فرآورده‌هاى موجود در بازار می‌توان به گرانول پسیلیوم و پودر پسیلیوم اشاره کرد.
۲- خیسانده: ۱۰ – ۵ گرم دانه را در آب گرم خیسانده و اجازه دهید چند ساعت بماند، آنگاه آن را جرعه جرعه میل کنید. این خیسانده گرفتگی صدا را برطرف می‌سازد، پژوهش های دانشمندان نشان می‌دهند که خوردن تخم اسفرزه ۳ بار در روز اثر محسوسی در رفع یبوست دارد.
۳- دم کرده: دم کرده اسفرزه ادرار آور است.
۴- جوشانده: ۲۰ گرم اسفرزه در یک لیوان آب جوشانده و میل شود. این دارو از خونریزی زیاد در دوران قاعدگی بانوان جلوگیری می‌کند.
۵- ضماد: اسفرزه را بکوبید، بعد با سرکه خمیر کرده و هر روز صبح و شب روی موضع بگذارید، سالک را درمان می‌کند.
توصیه‌ها: در استفاده از این گیاه دارویی نباید خود درمانی کرد، بلکه بایستی با پزشک مشورت کرد، چرا که در غیر این صورت، فرد به مسمومیت دارویی به شکل‌های سردرد و تهوع مبتلا می‌شود. توجه کنید که اگر اسفرزه خورده شود ولی به قدر کافی آب زیاد خورده نشود، روده‌ها ورم کرده و چون آب مدفوع کاملا جذب می‌شود برعکس، عمل دفع مشکل می‌شود، پس فراموش نشود که با اسفرزه باید آب زیاد خورده شود. زنان باردار باید از خوردن اسفرزه پرهیز کنند.