نویسنده: دکتر زهرا رجبی پور
بخندید تا زمانی که نفس می کشید و عشق بورزید تا زمانی که زنده هستید.
“برندی اشنایدر”
خنده کوتاه ترین فاصله میان دو نفر است .
“ویکتور بورگه”
پیر شدن باعث کمتر خندیدن شما نمی شود بلکه کمتر خندیدن است که به مرور شما را پیر خواهد کرد .
“موریس چوالیر”
مطالعات علمی بیشماری نشان داده است که یک لبخند واقعی معمولاً به نظر اطرافیانمان جذاب است. مطالعات دیگری روشن کرده است که چطور لبخند زدن می تواند باعث بهبود حال شما و اطرافیانتان شود. دیگر مطالعات نشان داده که رابطه ای قوی بین سلامت جسمی، طول عمر و خندیدن وجود دارد.
مهم تر از همه این است که تحقیقات ثابت کرده خندیدن، چه واقعی چه غیرواقعی، می تواند اثرات کوتاه مدت و بلند مدت مشابهی را روی سلامت و بهزیستی ما داشته باشد. در هنگام خندیدن ۱۷ ماهیچه از صورت و ۸۰ ماهیچه در دیگر نقاط بدن درگیر می‌شوند، در حالی که گریه و اخم کردن ۴۰ عضله را تنها در صورت به کار می‌گیرند. در نتیجه، خندیدن کار راحت‌تری از گریه کردن برای ماست. خنده مانند خمیازه مسری است و فواید آن نیز محدود به خود فرد نمی‌شود. به راستی خنده چه تأثیرات مثبتی بر روح و جسم ما دارد؟ آیا خنده می‌تواند در روابط اجتماعی نیز مفید واقع شود؟ اگر شما هم تمایل دارید از تمام فواید خنده اطلاع داشته باشید با ما همراه باشید. در این مطلب فواید خندیدن را برای سلامت جسم، بهبود شرایط روحی و ارتقاء روابط اجتماعی بررسی می‌کنیم.
لبخند زدن ما را جذاب تر می کند
ما به طور طبیعی به سمت افرادی که لبخند می زنند جذب می شویم. عجیب نیست که حالات چهره ای منفی و جدی مثل اخم کردن، ترش رویی و نفرت برعکس عمل می کنند و به شدت مردم را از ما دور می کند. پس برای اینکه دیگران را به سمت خودتان جذب کنید سعی کنید بیشتر بخندید.
خندیدن مسری است
تحقیقات نشان می دهند که خندیدن مثل خمیازه کشیدن مسری است. کافی است شما لبخند بزنید تا افراد دیگری که در اطراف شما هستند هم شروع به خندیدن کنند. لبخند زدن نه تنها می تواند حال شما را بهتر کند بلکه می تواند حال دیگران را هم تغییر دهد و فضا را شاد تر کند. قسمتی از مغز که مسئولیت کنترل حالات چهره ای و خندیدن را برعهده دارد، به صورت ناهشیار و خودکار عمل می کند. و خنده یک نفر باعث آغاز خندیدن دیگران می شود. به همین دلیل است که در فیلم های کمدی صدای خنده در پس زمینه می گذارند.
بهتر کار کردن ارگان‌های بدن
خنده باعث تنفس بهتر و جذب اکسیژن بیشتر می‌شود، در نتیجه ترشح اندورفین در مغز را افزایش می‌دهد. افزایش اندورفین تأثیر مثبتی بر عملکرد قلب، ریه و عضلات دارد.
ضد اسپاسم و درد
خندیدن از ته دل برای چند دقیقه، باعث درگیر شدن بسیاری از عضلات بدن می‌شود. در نتیجه بسیاری از عضلات بدن برای مدت کوتاهی اصطلاحاً شل می‌شوند، این امر به رفع اسپاسم کمک میکند. از طرفی اندورفین ترشح شده که نوعی مسکن طبیعی است، باعث تسکین درد به طور موقت می‌شود.
تقویت سیستم ایمنی بدن
خندیدن باعث ترشح پادتن‌های بیشتر و افزایش تولید سلول‌های محافظ بدن مثل لنفوسیت تی و سلول‌های از بین برنده تومور می‌شود. این موضوع باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. استرس و اضطراب باعث اختلال در تولید سلول‌های محافظ می‌شوند، از این‌رو اگر استرس دارید حتما مدتی را صرف خندیدن کنید.
درمان بی‌اشتهایی
در یک تحقیق دانشمندان سطح فشار خون و هورمون‌های موجود در خون افراد را قبل و بعد از تماشای فیلم‌های کمدی و فیلم‌های خشونت‌آمیز و درام را اندازه‌گیری کردند. نتایج این تحقیقات نشان داد پس از تماشای فیلم‌های کمدی میزان هورمون‌های مربوط به اشتها یعنی لپتین و گرلین در بدن افراد افزایش پیدا میکند. این در حالی است که تماشاگران فیلم‌های ناراحت‌کننده تغییری را در میزان هورمون‌ها نداشتند.
کاهش فشار خون
یکی دیگر از نتایج این تحقیق مذکور، کاهش فشار خون بعد از دیدن فیلم‌های خنده‌دار و کمدی بود. خندیدن از ته دل، رگ‌های بدن را باز میکند و خون راحت‌تر در رگ‌ها جریان پیدا میکند. در نتیجه خطر حمله قلبی و دیگر مشکلات قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. به علاوه همانطور که گفته شد خندیدن سبب کاهش استرس می‌شود و این امر باعث کاهش پلاکت‌ها خواهد شد که یکی از عوامل افزایش فشار خون هستند.
افزایش طول عمر
جالب است بدانید بر اساس تحقیقاتی که محققان در اینباره انجام داده‌اند، افرادی که بیشتر می‌خندند بیشتر عمر می‌کنند. این موضوع به دلیل داشتن روحیه بهتر و بدن سالم‌تر آن‌ها است.
سوزاندن کالری بیشتر
شاید باور کردن این موضوع که خندیدن از ته دل به کالری زیادی نیاز دارد سخت باشد، اما حقیقت است! تحقیقات نشان می‌دهند که خندیدن برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه باعث سوزاندن ۴۰ کالری می‌شود.
ورزش هوازی و بدنی
از آنجایی که خندیدن انرژی زیادی نیاز دارد نوعی ورزش محسوب می‌شود. محققان بر این باورند که قهقهه زدن و خندیدن باعث می‌شود، هوای بیشتری وارد ریه‌ها شود. این موضوع باعث بالا و پایین رفتن قفسه سینه به طور مکرر و فعالیت ماهیچه‌های شکمی و ریه می‌شود که نوعی تمرین بدنی و هوازی است. از طرفی اندورفین در هر دو فعالیت ورزشی و خندیدن ترشح می‌شود که تاثیری یکسان در روح و جسم انسان دارد.
شما را جذاب و جوان میکند
افراد در هنگام خندیدن از عضلاتی استفاده می‌کنند که خط اخم را باز میکند و افتادگی گونه‌ها را برطرف میکند. به علاوه باعث قرمز شدن گونه‌ها و جریان پیدا کردن خون زیر پوست صورت می‌شود که برای پوست بسیار مفید است. اگر تا به حال دقت کرده باشید می‌بینید که افرادی که می‌خندند از جذابیت بیشتری نسبت به افراد اخمو دارند، زیرا نمایان شدن دندان‌ها در هنگام لبخند زدن و خندیدن جذابیت فرد را دوچندان میکند.
فواید خنده برای روح و روان
خنده فواید بسیاری برای روح و روان دارد و با خنده رو بودن می‌توانید این تأثیرات مثبت را در زندگی خودد حس کنید؛ بنابراین سعی کنید هر روز صبح بعد از بیدار شدن با صدای بلند بخندید، حتی اگر دلیلی برای خندیدن ندارید سعی کنید تصنعی و بی دلیل بخندید. این روش بعد از گذشت چند روز تأثیر خارق‌العاده خود را نشان خواهد داد. خندیدن مداوم و از ته دل باعث ترشح هورمون‌هایی به نام هورمون شادی می‌شود. علاوه بر این، یکی از مؤثرترین روش‌های درمان افسردگی ورزش کردن است که همانطور که گفتیم، خندیدن نوعی ورزش محسوب می‌شود. پس می‌توان نتیجه گرفت که خندیدن در درمان افسردگی نقش بسیار مهم و موثری را ایفا میکند.
خوش‌بینی
خندیدن از ته دل می‌تواند چشم‌انداز جدید و مثبتی به ما بدهد و نگاه ما به وقایع را از موضع “تهدید” و “بدشانسی” به “چالش” و “خوش‌شانسی” تغییر دهد و آن‌ها را از “اتفاقی تهدیدکننده” به “پیشامدی مثبت” تبدیل کند.
کاهش استرس و تنش
خندیدن از ته دل برای مدت ۱۰ دقیقه میزان ترشح غدد درون ریز را کنترل میکند و سطح کورتیزول و آدرنالین را پایین می‌آورد که منجر به کاهش سطح تنش و استرس در بدن می‌شود. توجه داشته باشید که کاهش سطح استرس برای خانم‌های باردار بسیار ضروری است. زیرا استرس باعث انقباضات رحمی و زایمان زودرس می‌شود.
فواید خنده در روابط اجتماعی
خنده باعث می‌شود که در روابط اجتماعی خود موفق‌تر باشید، با این حال باید مراقب باشید که خنده بی‌جا یا بیش از حد می‌تواند تاثیر معکوسی در رابط اجتماعی داشته باشد.
ایجاد صمیمیت
حتماً تا به حال برای شما هم پیش آمده که در محیطی با جو سنگین قرار داشته باشید. به طور معمول این جو توسط فردی خوش‌صحبت و خوش‌رو عوض می‌شود که با حرف‌های خود لبخند را برلب میهمانان می‌نشاند. خندیدن به موقع و به جا در حین صحبت‌ها و لبخند زدن باعث به وجود آمدن صمیمیت و حس اعتماد دوطرفه می‌شود.
اعتماد به نفس
فردی که لبخند به لب دارد، شوخی میکند و به شوخی‌های دیگران نیز عکس العمل مثبت نشان می‌دهد، فرد با اعتماد به نفسی به نظر می‌رسد. اگر حس می‌کنید که اعتماد به نفس زیادی ندارید و نمی‌دانید برای تقویت اعتماد به نفس خود آن از کجا شروع کنید، بهتر است لبخند بزنید و فرصت خندیدن به موقع را از دست ندهید. زمانی که دیگران شما را فردی با اعتماد به نفس ببینند، ذهن شما نیز این واقعیت را باور خواهد کرد.
بازدهی بالاتر در کار گروهی
اگر در بین افراد یک تیم کاری شادی و صمیمیت وجود داشته باشد، باعث افزایش خلاقیت و انرژی آن‌ها می‌شود. ترس از شکست کاهش می‌یابد و این خودباوری ایجاد می‌شود که ما می‌توانیم به اهداف تعیین شده برسیم؛ لذا بازدهی تیم بالاتر از حد عادی است.
خنده به رشد خلاقیت فرد کمک می کند
همانطور که قبلا اشاره کردیم خنده با فرایندهای شیمیایی بدن رابطه نزدیکی داشته و با کاهش استرس، افزایش اندروفین و اکسیژن رسانی به خون و مغز باعث افزایش خلاقیت در افرادی می شود که خنده رو هستند. تقویت مغز باعث کارایی بیشتر هر دو نیمکره مغز شده و فرد خلاقیت بیشتری از خود نشان خواهد داد.
خنده اکسیژن رسانی را بهبود می بخشد
خنده باعث می شود از دستگاه تنفسی بسیار سریع تر و با شدت بیشتر در بازه زمانی کوتاه تری استفاده کنیم که علاوه بر اثر مثبتی که روی ریه دارد باعث افزایش جریان خون و افزایش موقت ضربان قلب شده و مقدار اکسیژن حمل شده به مغز را افزایش می دهد.
افزایش سطح اکسیژن در مغز باعث بهبود عملکرد این اندام می شود و به سلامت آن کمک می کند.
حس آن همچون خوردن ۲۰۰۰ تکه شکلات میباشد
بر اساس مطالعات بنیاد سلامت دندانپزشکی بریتانیا، یک لبخند به همان اندازه تحریک کننده میباشد که خوردن ۲۰۰۰ تکه شکلات میباشد.
سخن آخر
در این مقاله مهم‌ترین فواید خنده را به شما معرفی کردیم، اما باید اعتراف کنیم که تمام فواید خنده محدود به این مقاله نمی‌شود؛ زیرا کارشناسان هر روز فواید جدیدی از خندیدن کشف می‌کنند که باور کردنی نیست. خنده ارزان‌ترین دارو برای درمان بیماری‌های روحی و جسمی است، پس چرا در استفاده از این دارو خساست کنیم؟ لازم به ذکر است که استفاده از خنده با هدف بهره‌مندی از فواید اجتماعی آن، باید با رعایت آداب معاشرت و عرف جامعه همراه باشد؛ در غیر این صورت اثر معکوس به همراه خواهد داشت. به طور کلی رعایت آداب معاشرت نقش به سزایی در محبوبیت اجتماعی ایفا میکند.
