به اعتلای کشورمان معتقدیم

بررسی بازار موادمخدر در ایران

     نویسنده: مرتضی رجائی خراسانی – پژوهشگر علوم سیاسی و اقتصادی

     مروری بر گزارش وزارت خارجه آمریکا

ایران یک بازار و محلی برای ترانزیت مواد مخدر و حشیش تولید شده در افغانستان می باشد و همچنین به عنوان منبع «متامفتامین» برای مصرف داخلی و بین المللی است.  بر اساس آخرین گزارش هیأت کنترل بین المللی موادمخدر، حدود ۳۵% از هروئین قاچاق شده از افغانستان از ایران می گذرد که برای مصرف داخلی و صادرات به بازارهای بین المللی است. بنا به آمار ارائه شده توسط خود ایران به دفتر جرم و موادمخدر سازمان ملل متحد (UNODC)، کشف و ضبط هروئین به طور قابل توجهی از بیش از ۲۳ تن از سال ۲۰۱۲ به حدود ۱۰.۲ تن در سال ۲۰۱۱ کاهش یافته است. در پنج ماه اول سال ۲۰۱۳، رهگیری ها بیش از سال ۲۰۱۲ بوده است. به نظر می رسد که میزان کشف و ضبط تریاک خام ثابت باقی مانده است، با این حال؛ میزان کشف و ضبط «متامفتامین» همچنان رو به افزایش است.  به گزارش ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران، مقامات ایران تقریبا ۲.۳۶ تن «متامفتامین» در پنج ماه اول سال ۲۰۱۳ مصادره کرده اند که این افزایش شش برابر سال ۲۰۰۹ بود.

شبکه های قاچاق متامفتامین ایران به تأمین کنندگان پیشرو به بازارهای داخل کشور و سراسر خاورمیانه و منطقه آسیا و اقیانوس آرام تبدیل شده اند، سوء استفاده از متامفتامین بر این اساس افزایش یافته است. طبق آمار دولت ایران، متامفتامین در سال ۲۰۱۱ بیشتر از هر داروی دیگر مطرح بوده است. به طور کلی نرخ اعتیاد در در ایران در سطح جهانی رتبه بالایی دارد، هر چند برآورد تعداد مصرف کنندگان مواد مخدر در ایران مبهم است. با توجه به بررسی های ملی اخیر، استفاده از مواد مخدر در سال ۲۰۱۱؛ افزایش داشته است و حدود دو میلیون ایرانی نسبت به سال گذشته موادمخدر استفاده کرده اند. براساس گزارش رسانه ها، مصرف هروئینی با درجه خلوص بالا به شکل تزریقی و با عنوان “کرک” افزایش داشته است. برنامه های کاهش تقاضا و درمان در ایران گسترده است و عبارتند از: «درمان جایگزینی مواد مخدر»، «مراکز مشاوره داوطلبانه»، «درمان زندانیان و توانبخشی»، «مراکز بازپروری و سم زدایی». سازمان های غیر دولتی نیز طیف وسیعی از مراکز سم زدایی و توانبخشی را اداره می کنند.

    اگرچه مبارزه با مواد مخدر در طول مرزهای شرقی کشور با افغانستان و پاکستان زیاد است، کاوش های مشترک با همکاران بین المللی کم است. مقامات ایرانی برای افزایش همکاری های بین المللی در جهت کاهش قاچاق موادمخدر در منطقه در راستای منافع عمومی ابراز علاقه کرده اند. دفتر مبارزه با جرم و موادمخدر سازمان ملل طرح های همکاری بین ایران و همسایگان خود بویژه «پاکستان» و «افغانستان» را تسهیل کرده است. برخی از تحقیقات مشترک ایران و پاکستان در سال ۲۰۱۳ منجر به کشف و ضبط مقادیری از مواد مخدر شد. ایالات متحده هیچ موافقتنامه دو جانبه ای با ایران در مسائل مربوط به کنترل مواد مخدر ندارد، اما همکاری های منطقه ای از جمله بهره گیری از حمایت دفتر مبارزه با جرم و موادمخدر سازمان ملل UNODC را تشویق می کند.

 

Email
چاپ
آخرین اخبار