نویسنده: آیت‌الله دکتر سیدمصطفی محقق داماد
در جهل مقدس، شخص جاهل در جهل می‌سوزد، ولی برای خدا می‌سوزد. گاهی اوقات جهل که لباس تقدس می‌پوشد، یک ملت را در تاریکی و جهنم ابدی فرو می‌برد.
مهمترین و یا لااقل یکی از اَهمّ آفت‌های اجتماعی نه‌تنها در منطقه‌ی اسلامی، بلکه شاید بتوان گفت در سراسر جهان که جوامع دینی از آن رنج می‌برند، جهل مقدس است «جهل مقدس جهلی است که بُعد قدسی دارد». در چنین جهلی، شخص جاهل در جهل می‌سوزد، ولی برای خدا می‌سوزد. گرسنگی، فقر، فلاکت، بیماری، جنگ و دشمنی، جنایت، آدمکشی، ایذا و آزار به همنوع، همه را به قصد قربت تحمل میکند و جالب این است که از هرگونه روشنگری هم می‌هراسد، آن هم برای خدا!
در جهل قدسی، شخص جاهل با نهادی همراه می‌شود به نام «اعتقاد»؛ یعنی برای چنین انسانی اعتقاد به جای تفکر می‌نشیند. اعتقاد از ریشه «عقد» یعنی بستن است. شخصی که به امری معتقد می‌شود فکرش را گـره زده و معتقداتش را خط قرمز خویش می‌سازد. کسانی که به جهل مقدس گرفتار می‌شوند، جاهلانه برای خویشتن، خدا می‌سازند، خدایی که ناخودآگاه مجموعه‌ای از خواسته‌های خود آنان است. جهل مقدس همـراه با اعتقادهای دینی است؛ ولی دینی که نه براساس تعقل، بلکه براساس هواهای نفسانی، انسان معتقد می‌شود و بالاترین جنایت را ممکن است مرتکب شـــود در حالیکه خیال میکند برای خداست و متقرب الی‌الله می‌شود.
یکی از آفات اجتماعی که من مایلم آن را فاجعه تأسف بار برای جوامع دینی امروز بنامم، جهل مقدس است؛ جهلی که قهرمانانش دست به مهمترین جنایات می‌زنند، به خیال آنکه کاری که می‌کنند مورد خواست خداست و آنان برای خدا تلاش می‌کنند. در یونان باستان، جنگ میان خدایان بود و در ادوار بعد در قالب جنگ ادیان شکل گرفت. در تاریخ اسلام جنایات و خونریزی‌هایی که به بار آمد، عموماً معلول همین نوع جهل است. امروز در جامعه ایران نیز جهل مقدس گاه منشأ فاجعه می‌شود، که به ذکر یک نمونه بسنده می‌کنیم. در دادنامه‌ی ۱۷۲ ۱۶/۲/۱۳۸۲ پرونده‌ی کلاسـه‌ی ۱۱۳۱-۸۱-۹ دادگاه عمومی کرمان، از قول متهمین قتل‌های محفلی کرمان مکرراً این مطلب آمده است که در مورد برخی مقتولین با تسبیح استخاره گرفتیم و چون عدد۶ آمد و عدد۶ به معنای لزوم تعجیل در عمل است، تصمیم گرفتیم که او را بکشیم و کشتیم! گاهی اوقات جهل که لباس تقدس می‌پوشد، یک ملت را در تاریکی و جهنم ابدی فرو می‌برد.
