نویسنده: شهرزاد همتی
مادر ایرانی‌ها بالاخره ایرانی شدند. جزئیات لایحه‌ی انتقال تابعیت ایرانی از طریق مادر بدون هیچ تغییری در مجلس تصویب شد. طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، در این باره گفت: ” اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با مردان خارجی در سال‌های گذشته با چالش‌های فراوانی مواجه بود. سال‌هاست که نمایندگان ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی به دنبال تعیین وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی هستند. اوج تلاش‌ها در سال ۱۳۸۵ بود که منجر به تصویب ماده واحده سال ۸۵ شد که عملاً باعث بی‌هویتی فرزندان مادر ایرانی تا حداقل سن ۱۸ سالگی شد، لذا تعیین راهکاری برای اعطای تابعیت ایرانی از طریق تفسیر بند ۴ ماده ۹۷۶، اصلاح بندهای ۲ و ۶ و یا لااقل اعطای برخی امتیازات ضروری، مانند برخورداری از یارانه، تحصیل رایگان و داشتن شناسنامه ایرانی پیش از حصول ۱۸ سال تمام می تواند به حل مسأله کمک قابل توجهی کند.” ماده ۹۷۶ بیان می کند: اشخاص ذیل تبعه ایران محسوب می شوند:
۱- کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تبعیت خارجی آنها مسلم باشد تبعیت خارجی کسانی مسلم است که مدارک تابعیت آنها مورد اعتراض دولت ایران نباشد.
۲- کسانی که پدر آن ها ایرانی است، اعم از اینکه در ایران یا در خارجه متولد شده باشند.
۳- کسانی که در ایران متولد شده و پدر و مادر آنان غیر معلوم باشد.
۴- کسانی که در ایران از پدر و مادر خارجی که یکی از آنها در ایران متولد شده، بوجود آمده‌اند.
۵- کسانی که در ایران از پدری که تبعه خارجه است، بوجود آمده و بلافاصله پس از رسیدن به سن هیجده سال تمام لااقل ۱ سال دیگر در ایران اقامت کرده باشند والا قبول شدن آنها به تابعیت ایران بر طبق مقرراتی خواهد بود که مطابق قانون برای تحصیل تابعیت ایران مقرر است.
۶- هر زن تبعه خارجی که شوهر ایرانی اختیار کند.
۷- هر تبعه خارجی که تابعیت ایران را تحصیل کرده باشد.
۸- لذا در ۳ سال گذشته، زنان مجلس در تلاش بودند تا بتوانند معضل این کودکان را که با چالش‌های گوناگونی مواجه بودند را حل کنند. وقتی لایحه جدید از طرف دولت مطرح شد، ما حتی برای آن فوریت هم در نظر گرفتیم و اعلام کردیم که چرا این لایحه با فوریت ارائه نشده است، اما خوشبختانه کلیات آن تصویب شد. نگرانی هایی مبنی بر این وجود دارد که مبادا این لایحه به امنیت ضربه بزند. ما می‌گوییم چرا همین احتمالات در نظر گرفته شده برای تابعیت از سمت مادر، برای اعطای تابعیت از سمت پدر هم در نظر گرفته نمی شود؟ الان هم همان اتفاقاتی را در پیش داریم که عیناً در حوزه اعطای تابعیت از سمت پدر هم در پیش داریم. من پیش از نماینده شدن با این بچه‌ها کار کرده بودم و در واقع، این لایحه دغدغه کسانی بود که مشکلات این کودکان را با گوشت و پوست و استخوان حس کرده بودند. حالا با اعطای هویت به این کودکان امیدواریم که عمده مشکلات آنها حل شود و خودشان را متعلق به این خاک احساس کنند.
