نویسنده: مهندس حسن اشرف گنجوئی-کارشناس رسمی و محقق تأمین آب
قنوات دره بنگان از بزنجان بافت را در یابید!
۱- قنات کوه، قناتی است که در دره قنات کوه از کوه شاه بنگان واقع شده است. طول این قنات سه کیلومتر، مادر چاه و بخش عمده ای از کوره قنات در دره واقع شده است. از آنجائیکه مناطق کوهستانی مرتفع همراه با بالا بودن وسعت، میزان بارندگی قادر به راه اندازی سیلابهایی با آبدهی بالا هستند. با ورود بعضی از سیلاب ها به چاه های میله ای حفاظت نشده، سبب مسدود شدن و از کار افتادن عمده ترین بخش زه دار قنات شده اند. تنها جزئی از کوره قنات در حد ششصد متر زه آبهای کوره قنات را از مظهر تخلیه می نماید. تحقیقات انجام شده از وسعت اراضی آبخور قنات اثبات می نماید که این قنات بیش از ۸۰ لیتر در ثانیه آب دهی داشته وهم اکنون به ۸ لیتر در ثانیه رسانده است.
۲- قنات بنگان درست در روستای بنگان مظهر میگردد، طول قنات در حد دو و نیم کیلومتر از مادر چاه ، طول یک و نیم کیلومتر آن در حال حاضر مسدود می باشد. حقآبه بران کار احیاء و مرمت قنات را از مظهر قنات شروع و با پاکسازی کوره و طوقه چینی چاههای میله ای به سمت مادر چاه پیش میروند. آبدهی این قنات با توجه به اراضی آبخور یکصد لیتر در ثانیه بوده که در حال حاضر در حد بیست و پنج لیتر در ثانیه می باشد.
پیشنهادات اجرائی:
۱- چنانچه فیلمها و عکسهای آن نشان میدهند، بیش ازهشتاد درصد چشمه سارها و مناطق زه دار دره قنات کوه که زه آب قنوات قنات کوه بنگان را تأمین می نموده، توسط افرادیکه هیچگونه مالکیتی از قنوات مطروحه نداشته اند؛ در استخرهای ساخته شده ذخیره و سپس به باغهای خصوصی منتقل میگردند. مشخص نیست که چه افرادی و با چه مجوزی و چگونه برای آب چشمه سارها و اراضی دامنه های دره برنامه ریزی نموده اند.
۲- برای نجات قنوات، قنات کوه و بنگان و جلوگیری از بائر شدن آنها، چرا ارگانهای اجرائی مربوطه نسبت به احیاء و مرمت اقدام نکرده اند؟
۳- از آنجائیکه مجموعه منطقه سالاری، بنگان، قنات کوه، استعداد ذخیره سازی بخشی از سیلاب ها را دارند، شناسائی محلهای مناسب در بخش بالادست قنوات مطالعه و اجرای طرحهای آبخیزداری.
